- De Duitse Herdershond
14
Daar is spel voor bedoeld: jonge dieren spelen altijd met elkaar,
en tijdens dat spel leren ze hoe hard en hoe zacht ze moeten zijn.
Ze testen er hun vaardigheden mee en bekwamen zichzelf in
bepaalde vaardigheden. Ook de ouderdieren spelen, maar dan
vooral met de jongere dieren. Het bijzondere is dat ze daarbij
precies weten hoe hard ze kunnen spelen. Dieren doen aan zoge-
naamde ‘self handicaping’: als ze spelen met een dier dat minder
sterk is of minder snel is, gebruiken ze zelf ook minder kracht of
gaan ze iets langzamer rennen zodat de ander ze nog kan bijhou-
den. Net zoals wij volwassenen doen als we met ons kind stoeien.
Team
Zo leren de dieren elkaar kennen en zo leren ze wat ze aan elkaar
hebben. Dat moet wel, want ze moeten leren hoe ze moeten sa-
menwerken. Alleen door samen te werken en te weten waar de
ander's talenten liggen en daar ook gebruik van te maken, kun je
slagen tijdens de jacht, om maar wat te noemen. In je eentje lukt
het niet een antilope te vangen, als team lukt dat wel.
Het blijkt ook dat helemaal niet alleen de alpha reu als eerste mag
eten: als de buit gevangen is stort iedereen zich erop en probeert
iedereen het beste stuk te krijgen. Dat wat je hebt weten te sco-
ren, mag je houden. Niemand pakt iets van de ander af. Als een
jonge reu iets lekkers heeft en er komt een ouder dier iets te dicht
in zijn buurt naar zijn zin, zal hij grommen en zijn kostje verde-
digen. Dat mag: daar wordt hij niet voor afgestraft en in zijn nek
gebeten of op zijn rug gegooid.
In een roedel wolven heerst rust en harmonie. 98% van de gedra-
gingen zijn ‘afelliative’, zeg maar ‘vriendelijk, aardig, aangepast’.
Wolven zoeken geen conflict met elkaar, conflicten gaan ze het
liefst uit de weg. Daar profiteert die roedel ook alleen maar van:
het kost veel te veel energie om continu bezig te zijn met op je
hoede zijn. Aldoor gevechten aangaan is veel te risicovol: niet
alleen degene waarmee je vecht zou gewond kunnen raken (en
je hebt eigenlijk alle groepsgenoten nodig om te kunnen over-
leven), maar je zou zelf ook wel eens gewond kunnen raken! En
dus zijn wolven eigenlijk vooral aardig en beleefd tegen elkaar. Ze
hebben keurige sociale omgangsregels, gewoon omdat het be-
langrijk is dat iedereen weet waar hij aan toe is en om te voorko-
men dat er steeds conflicten uitbreken. Eigenlijk houden wolven
het, net als wij, het liefst gewoon een beetje gezellig.
Ruim voldoende
Wolven vechten om resources, niet om hogerop te komen. Als
er wel gedreigd of gevochten wordt, dan gaat dat eigenlijk altijd
om de zogenaamde ‘levensbronnen’: dat wat belangrijk is om te
overleven, zoals eten of paren of een veilige plek. Maar als dat
er ruim voldoende is, maakt niemand zich er bijzonder druk om.
Als er eten in overvloed is, wordt er niet gevochten om eten. Als
er voldoende lekkere plekjes zijn om te liggen, wordt er niet ge-
vochten om de rustplaats. Als een volwassen dier op een hoge
plaats ligt en er is ruimte genoeg, kruipen de jongere dieren er
gewoon lekker naast.
Wat is jouw rol als hondeneigenaar?
Wat zegt dat nu over onze omgang met onze honden? In elk ge-
val dat het onzin is dat je je hond met man en macht ‘de baas’
moet blijven. Natuurlijk geef je structuur en duidelijkheid, natuur-
lijk moeten er wel regels zijn en het is als ‘ouderdier’jouw taak om
je hond die regels te leren. Net zoals het jouw taak is om je hond
duidelijk te maken welke omgangsregels er gelden in jullie gezin.
Mag je hond als eerste de deur uit?
Ja hoor, als jij dat geen belemmering vindt en niet bang hoeft te
zijn dat ie meteen door een auto wordt overreden, dan mag dat
best. Hij gaat niet als eerste de deur uit om jou de baas te zijn, hij
gaat als eerste de deur uit omdat hij niet kan wachten op dat uitje
waar hij zo’n zin in heeft.
Mag je hond op de bank?
Ja hoor, als jij dat niet zonde vindt van je bank, dan mag dat best.
Hij gaat daar niet liggen om hoger gepositioneerd te zijn, hij gaat
daar liggen omdat het een lekker zacht plekje is. Of omdat hij
vanaf die positie de boel makkelijk in de gaten kan houden. Of
omdat hij het fijn vindt om tegen je aan te liggen. Mag hij van jou
niet op de bank? Zorg dan dat je hem een plekje geeft waar hij
het net zo lekker vindt liggen! En wil hij op de bank omdat hij het
fijn vindt tegen je aan te liggen maar wil je je bank graag netjes
houden? Ga dan af en toe zelf even op de grond zitten en laat
hem lekker tegen je aan liggen!
Mag je hond trekken aan de lijn?
Nou, het wandelt voor jullie beiden wat ongemakkelijk, maar als
jij er geen problemen mee hebt en hij ook niet, dan mag hij trek-
ken. Hij trekt niet omdat hij jou wil leiden of omdat hij je de baas
wil zijn, hij trekt omdat hij graag ergens snel wil komen!
Mag je hond zijn kop op je schoot of schouders leggen?
Tuurlijk mag dat, als dat ontspannen gebeurt: hij is niet bezig met
jou te domineren!
Mag je hond een spel beginnen?
Een advies dat vaak aan eigenaren wordt gegeven, is nooit in
te gaan op het initiatief van een hond om te spelen: als hij zijn
speeltje bij je komt brengen en je gaat er op in, dan laat je hem
de leiding nemen en voor je het weet is hij jou dan de baas. We
weten dus nu dat dat onzin is. Hij brengt zijn speeltje omdat hij
zin heeft om te spelen! Moet je er dan altijd maar op ingaan? Nee,
natuurlijk niet. Maar dat heeft meer te maken met die ‘regels van
het gezin’ dan met de hiërarchie. Je wilt gewoon geen hond die
altijd maar bepaalt wat er gebeurt, net zomin als je altijd maar
onmiddellijk klaar wilt staan voor je kinderen. Op een moment ga
je je kinderen leren dat ze even moeten wachten met hun verhaal
omdat jij net in gesprek bent, dat als jij net lekker met je hoofd in
een boek zit, je geen zin hebt om een spelletje met ze te spelen
en dat ze dus maar even iets anders moeten gaan doen. Doe je
dat bij je kinderen niet, dan krijg je wat ik noem, het mamamama-
mamamamamamaaaaaa-syndroom. Doe je dat bij je hond niet,
dan loop je het risico een ‘baas, he baas, hee baas, baaaaaahaas’-
hond te krijgen.
