- De Duitse Herdershond
10
We kunnen constateren dat het aantal als langstokhaar aangemerkte honden relatief hoog is. Daarbij moet vastgesteld worden dat
door het uitsluiten van de langstokhaar voor de fokkerij, het niet mogelijk is deze haarvariant te laten verdwijnen.
Binnen de SV werd in 2003 besloten een commissie samen te stellen die zich met de thematiek serieus bezig ging houden.
Aanleiding hiervoor was een voorstel van de bekende kynologische wetenschapper, mevrouw dr. Eichelberg, die destijds
het volgende vaststelde: (zie afbeeldingen hieronder).
Enkelvoudig
Mevrouw professor dr. Irene Sommerfeld-Stur bevestigde deze uit-
komsten. Zij gaf aan dat de vererving van de langhaarvariant niet ge-
slachtsgebonden is en er sprake is van een enkelvoudige (monoge-
ne) vererving. Daarmee wordt bedoeld dat maar één of weinig gen-
plaatsen bij het ontstaan van de langhaarvariant betrokken zijn. De
korthaar variant wordt gewoonlijk als dominant vererfd, de langhaar-
variant recessief. Dat betekent
dat, wanneer een kortharige
hond het gen voor kortharig-
heid in dubbele of enkelvou-
dige dosis combineert met het
gen voor langhaar, deze hond
het langhaar-weerbestendig
gen kan dragen. Hij kan dus
homozygoot of heterozygoot
zijn. De langharige hond is
daarentegen altijd homozy-
goot, en draagt het gen voor
langstokhaar in dubbele dosis
bij zich. Daaruit kun je conclu-
deren dat uit een combinatie
van twee kortharige honden
zowel kortharige als ook lang-
harige pups kunnen komen. In
het laatste geval kan dit alleen
wanneer beide ouderdieren
heterozygoot zijn, dat wil zeg-
gen dat beide zowel het gen
voor korthaar als voor langhaar
bij zich dragen. Zulke nesten bestaan in de meeste gevallen uit 75%
kortharige en 25% langharige pups. Bij de paring van twee langstok-
haar honden zal het nest alleen maar bestaan uit langharige pups,
omdat de beide ouderdieren alleen maar het gen voor langhaar aan
de pups kunnen doorgeven. Het is dus wetenschappelijk eenvoudi-
ger om langstokhaar honden in te fokken dan alleenmaar kortharige
honden te fokken volgens mevrouw professor Sommerfeld-Stur.
Cel
Celkern
Chromosomen
Gen
Hond: 39 Chromosoomparen
Begrippen: dominant – recessief
homozygoot – heterozygoot
Figuur 1
Recessieve vererving
A A
X
a a
A A
a
a
1e generatie
A a
A a
X
Aa
A A
a
a
2e generatie AA Aa
Aa
aa
Genotype
1 :
2
:
1
Fenotype
3
:
1
Figuur 3
Rijping van de geslachtscellen
Bevruchting
nieuw individu
Figuur 2
De vererving 1
Aanname: Langstokhaar wordt monogeen recessief
vererft.
Dan moeten de volgende criteria kloppen:
Ÿ
Langstokhaar kan alleen voorkomen wanneer
beide ouderdieren het langstokhaargen bij zich
dragen.
Ÿ
Bij de paring van langstokhaargendragers
moet een fenotypische verhouding van 3:1
voorkomen.
Ÿ
Twee langstokhaar dieren kunnen alleen maar
langstokhaar pups voortbrengen.
Figuur 4
De vererving 2
S = stokhaar (dominant)
s - Langstokhaar (recessief)
S s
X
Ss
S
s
S
s
SS
Ss
Ss
ss
Genotype
1 :
2
:
1
Fenotype
3 :
1
Figuur 5
Constateringen van wetenschapper mevrouw
dr. Eigelberg
Figuur 6
Beoordeling van 200 langstokhaar nesten
Ingeschreven pups:
1180
Verwachte pups:
885 SH :
295 LSH
: 853 SH :
327 LSH
Verhouding:
2,6
:
1
Waarom ontbreken er stokhaarpups?
Zijn de aantallen te klein?
Sterven er meer stokhaar, dan langstokhaar pups?
Geregistreerde pups
Figuur 8
Vloeiende overgangen van stokhaar naar
langstokhaar is toegestaan
Onvolledige doordringbaarheid:
Niet alle individuele dieren van het gelijke gen-type
zullen de verwachte kenmerken laten zien.
Verschillende expressie:
De gradatie van de kenmerken kunnen bij elk dier
afzonderlijk variëren.
Onvolledige doordringbaarheid en expressie worden
beïnvloed door de omgeving of door andere genen in
het gen-type.
Figuur 7
Conclusie
Langstokhaar wordt monogeen recessief vererft
Dit blijkt uit:
Fenotypische cijferverhoudingen van de
nakomelingen (2,6 : 1)
LSH x LSH = 100% LSH nakomelingen
Aandeel LSH pups totaal:
circa 1,6%
Heterozygote fokdieren:
circa 6,4%
Figuur 9
Hoe kan men het LSH-probleem omgaan?
Er zijn drie alternatieven denkbaar:
-
Alles zo laten, niets veranderen
-
De langstokharen eruit selecteren
-
Langstokhaar integreren
Het zo laten/niets veranderen is onbevredigend omdat het
steeds weer een reden is voor nieuwe discussie.
Constateringen van mevrouw professor dr. Irene Sommerfeld-Stur
