- De Duitse Herdershond
6
Ogen zijn zeer kwetsbaar
Oogaandoeningen
Bij het behandelen van EHBO voor honden mogen de ogen zeken niet achterwege
worden gelaten. Er zijn veel oogaandoeningen die spoed vereisen omdat snel
handelen noodzakelijk is voor het behoud van het oog of zicht.
Uiteraard zijn er meer oogaandoeningen dan hier besproken
worden. De belangrijkste worden hieronder kort besproken. Hoe
ze te herkennen zijn en wat u zelf kunt doen en vooral niet moet
doen voordat u langs de dierenarts gaat.
Iets in de ogen
Het komt dikwijls voor dat een hond iets in z’n ogen krijgt. Daar
moet zeker wat aan gedaan worden. Vooral stro en grasaren zijn
voorwerpen die makkelijk in een oog achter kunnen blijven.
Als je hond plots pijn of irritatie aan het oog heeft met eventueel
meer traanproductie, knipperen, pogingen om aan het oog te
wrijven of zelfs al rode slijmvliezen dan moet er gedacht worden
een aan een vreemd voorwerp in de ogen. Wat vervolgens de
beste stap is om te doen is afhankelijk van het voorwerp en waar
het precies zit. Proberen om iets met de vingers eruit te halen
heeft vaak weinig zin, simpelweg omdat je vingers te groot zijn
om fijn te kunnen werken. Het beste is om een afspraak te ma-
ken bij de dierenarts. Dit ook omdat er nog wel eens vreemde
voorwerpen kunnen belanden achter het derde ooglid. Om
deze plaats goed te inspecteren moet het oog lokaal verdoofd
worden. Losse voorwerpen die in de conjuctivaalzak zijn beland
kunnen met een warme fysiologische zoutoplossing uitgespoeld
worden. Plantenonderdelen (denk bijvoorbeeld aan grasaren)
kunnen goed met een pincet verwijderd worden. Het gehele
voorwerp moet zijn verwijderd en er mag niets achterblijven,
dit omdat het anders gaat ontsteken en er soms zelfs een abces
kan ontstaan. Ook moet men er zeker van zijn dat het voorwerp
niet tot verwondingen heeft geleid in het slijmvlies of aan het
hoornvlies (cornea, zie hierna). De volgende dag moet het oog
goed gecontroleerd worden op verschijnselen van ontstekingen
of pijn.
Cornea-ulceratie
Een cornea-ulceratie is een beschadiging aan het hoornvlies.
Deze ontstaat vaak na een vechtpartij (kattennagels zijn be-
rucht) of door een vreemd voorwerp in het oog. Acute pijn
en knipperen zijn de meest voorkomende en opvallende
verschijnselen bij een ulcus. Bij een vermoeden van een der-
gelijke beschadiging is het van belang dat de hond zo snel
mogelijk naar de dierenarts gaat. Dit omdat het vaak erger
kan zijn dan op het eerste gezicht lijkt en eventuele infecties
op tijd moeten worden bestreden om de kans op een goede
genezing te vergroten.
Ga zeker niet zelf iets in het oog aanbrengen in een poging
het oog te genezen. Sommige middelen voor ogen bevatten
corticosteroïden en deze zijn funest voor de genezing van
een ulcus. Een dierenarts kan door middel van een test met
flouresceïne (hierbij wordt de beschadiging groen gekleurd)
een goede indruk krijgen van de grootte en diepte van het
ulcus. De behandeling zal hier vooral van afhangen. Perfora-
ties (dus het hele vlies is door) van het hoornvlies en defecten
waarbij het hele hoornvlies weg is vereisen spoedchirurgie.
Een oppervlakkige ulcus zal vaak binnen twee tot zes da-
gen vanzelf weer genezen. Het is belangrijk infecties tegen
te gaan omdat deze de genezing kunnen verslechteren. Is er
sprake van een iets diepere ulcus of een oppervlakkige ulcus
die niet goed geneest dan zal er voor gekozen worden om
deze te laten genezen onder een zogenaamde conjuctivale
flap. Hierbij wordt een deel van de conjunctiva over de ulcus
gehecht en zal dienen als een soort verband.
Oogluxatie
Een oogluxatie wordt ook wel een proptosis genoemd. Hier-
bij is de oogbol in zijn geheel naar voren gekomen en zitten
de oogleden vast achter het oog in plaats van ervoor. Dit is
een oogaandoening die bij herders wat minder vaak wordt
gezien. Rassen waarbij dit vaker voorkomt zijn de zogenaam-
de brachycefale rassen (rassen met een korte snuit zoals de
Mopshond, Shih Tzu enzovoort). Dit omdat hun oogkassen
minder diep zijn en ze een ruime oogspleet hebben. Bij deze
rassen kan een oogluxatie al ontstaan nadat het dier zich er
boos maakt of bij het nekvel wordt vastgehouden. Bij niet–
brachycefale (dolichocefale rassen) rassen zoals de Duitse
herder kan een oogluxatie echter ook ontstaan. Vaak is een
zwaar, stomp trauma de oorzaak, zoals een aanrijding of een
