- De Duitse Herdershond
14
Aan de lijn is hij zo agressief
Is dit normaal gedrag?
Sinds enkele maanden heeft de VDH ook een eigen facebookpagina (VDH Duitse herders). Hier worden
nieuwtjes omtrent onze Duitse herder uitgewisseld. Iets wat je met je eigen hond meemaakt, activiteiten
van je kringgroep, algemene informatie over Duitse herders en dergelijke.
Afgelopen maand kwam er van verschillende kanten de vraag
wat je moet doen met een (jonge) Duitse herder die zich aan
de lijn agressief gedraagt. Honden die blaffen en grommen naar
andere honden die ze tegenkomen, maar ook honden die loslo-
pend, op het uitlaatveld of in het bos, blaffend op andere hon-
den afgaan.
Socialisatie ervaringen
Hoe komt het dat je hond zich zo gedraagt? Het blaffen en uit-
vallen naar andere honden gebeurt meestal vanuit angst, maar
soms ook uit frustratie of boosheid. Die angst kan op verschillen-
de manieren ontstaan zijn. Wanneer je hond in zijn socialisatiepe-
riode onvoldoende andere honden ontmoet heeft (onder andere
honden versta ik vooral honden van een ander ras, honden die
er anders uitzien dan een Duitse herder, honden die zich anders
gedragen) dan kan hij onzeker of angstig op andere honden rea-
geren. Het kan ook zijn dat je hond (als pup) een onaangename
ervaring met andere honden heeft opgedaan. Dat kan in een spel
tussen honden onderling gebeurd zijn zonder dat je het hebt
opgemerkt. Ook is mijn ervaring met Duitse herders dat ze zich
in hun puberteit tamelijk onzeker gedragen, wat ook weer resul-
teert in blaffen naar andere honden.
Associatie
Wanneer een hond zich bedreigd voelt, dan ziet hij zich genood-
zaakt om met agressie (blaffen, grommen en uitvallen) een einde
te maken aan die bedreigende situatie. Als de hond op een gege-
ven moment met z’n geblaf de voorbijgangers ‘wegjaagt’, ervaart
hij dat zijn (voor ons ongewenste) gedrag succes heeft. De hond
weet natuurlijk niet dat deze mensen, al dan niet met honden,
zelf al van plan waren om door te lopen. Hij legt de associatie tus-
sen z’n eigen gedrag en het verdwijnen van die mensen (en hon-
den). Je hond heeft geleerd dat agressie werkt! Het kan ook zijn
dat de agressie in het begin alleen op één speciale voorbijganger/
hond gericht was. Doordat de agressie werkte, is er grote kans
dat de hond gaat generaliseren. Hij gaat zich agressief naar alle
voorbijgangers/honden gedragen.
De lijn als stroomdraadje
Als je met je hond aan de lijn loopt, voelt je hond zich gesteund
door je aanwezigheid. Ook hier leert de hond door ervaring welk
gedrag het meest effectief is. Je eigen reacties spelen nu ook een
rol. Omdat ook wij mensen door ervaring leren zul je waarschijn-
lijk, op het moment dat je iemand met een hond ziet aankomen,
zelf op een bepaalde manier reageren. Bijvoorbeeld door de lijn
steviger of korter vast te nemen, of door je hond op gespannen,
vaak hogere, toon toe te spreken. Dit is heel begrijpelijk en veel
mensen reageren zo. Iedereen vindt het heel vervelend als z’n
hond problemen veroorzaakt en mensen daardoor met een boog
om je heen lopen. Maar als je sterk op de situatie reageert, ver-
groot je de toch al niet geringe opwinding bij je hond. De hond
krijgt van jou allerlei signalen die hem vertellen: “pas op, er gaat
iets gebeuren!”
Wat nu?
Dit probleem is vaak heel goed op te lossen, maar het kost wel
wat tijd. Het probleem heeft zich immers gedurende een aan-
tal maanden kunnen ontwikkelen en zal niet in een paar dagen
verdwijnen. Straffen is in deze situatie vaak niet effectief. Als je je
hond straft zal hij de straf niet koppelen aan z’n eigen (door ons
als ongewenst gezien) gedrag, maar aan de situatie, de aanwezig-
heid van passerende mensen en honden. Door je hond te straffen
gaat hij nog feller reageren op deze voorbijgangers. Zelfs als je
hond wel de bedoelde link legt tussen z’n gedrag en de straf, dan
neemt je hond de straf vaak voor lief omdat het bewuste gedrag
hem een beloning oplevert die ruimschoots tegen de straf op-
weegt.
Angstagressie