VDH -
algemeen
-
13
In december 2012 verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift ‘Ethology’ een artikel over de vergelijking
van de zintuiglijke ontwikkeling van wolven (canis lupus lupus) en honden (canis lupus familiaris) van een
aantal Amerikaanse wetenschappers, waaronder Kathryn Lord.
Wolven eerder op onderzoek uit
Vergelijking van zintuiglijke ontwikkeling van wolven en honden
Met hun onderzoek is ontdekt waarom wolven, in tegenstelling tot
honden, niet of nauwelijks kunnen worden getemd door mensen.
De onderzoekers bestudeerden de ontwikkeling van zeven wol-
venpups en 43 pas geboren honden. Ze registreerden hoe de jonge
dieren in verschillende fases van hun jeugd reageerden op geluiden,
visuele prikkels en geuren. Het totale rapport is te vinden op http://
onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/eth.12044/abstract. Wij geven
u een samenvatting:
Belangrijke rol
Reuk, gehoor, en zicht spelen belangrijke rollen in het gedrag van
zoogdieren, zoals jacht, voortplanting, het ontwijken van gevaar
en communicatie. De ontwikkeling van de zintuigen is tevens een
belangrijk deel van de socialisatieperiode. Dit is de periode waarin
zoogdieren sociale banden vormen die de basis zijn voor de identi-
ficatie van diersoorten. Er bestaan verschillende studies naar de zin-
tuiglijke ontwikkeling van honden, maar er is weinig bekend over de
zintuiglijke ontwikkeling van wolven. Omdat honden en wolven tot
dezelfde diersoort behoren, leiden wetenschappers de zintuiglijke
ontwikkeling van wolven af van wat zij weten over de zintuiglijke
ontwikkeling van honden.
Prikkels
Honden ontwikkelen hun reukzin als ze tussen de acht en 13 dagen
oud zijn. Vanaf hun geboorte reageren hondenpuppy’s op geur- en
gevoelsprikkels. Echter, deze reacties hangen zeer waarschijnlijk af
van smaak, omdat puppy’s in de eerste week van hun leven hun
moeder niet kunnen vinden zonder de lichaamswarmte van de
moederhond. Honden beginnen te reageren op geluid als ze gemid-
deld 19,5 dagen oud zijn. Dit is het moment dat de gehoorkanalen
zich openen. Pas vijf dagen later – dus als een pup 25 dagen oud is
– reageert een pup consistent op geluiden. Hondenpuppy’s openen
de ogen als ze ongeveer 13 dagen oud zijn, maar pas wanneer ze 25
dagen oud zij kunnen ze vormen onderscheiden. Honden kunnen
hungedragbaserenophun zicht als ze vier wekenoud zijn, maar pas
als ze zes weken oud zijn, is hun zicht compleet ontwikkeld. Het zicht
kan namelijk pas volledig ontwikkeld zijn als de snelle groei van het
centraal zenuwstelsel compleet voltooid is.
Eerder lopen
Aangezien honden en wolven gezamenlijk nakomelingen kunnen
krijgen, is het logisch omaan te nemen dat zij hun zintuigen volgens
hetzelfde ontwikkelingsschema krijgen. Echter, eerdere vergelijkin-
gen tussen honden en wolven tonen aan dat er belangrijke verschil-
len bestaan aangaande de motorische ontwikkeling van honden en
wolven.Wolvenbeginnengecoördineerd te lopen enhunomgeving
te verkennen als ze twee weken oud zijn terwijl honden dit pas be-
ginnen te doen als ze vier weken oud zijn. Dit verschil in vroege ont-
wikkelingwordt gezien als de oorzaak vangedragsverschillen tussen
volwassen honden en volwassen wolven.
Voorsprong
Wanneer de zintuigen van honden en wolven zich niet op dezelfde
leeftijd ontwikkelen zou dat de grote gedragsverschillen tussen hon-
den enwolven kunnen verklaren. Zintuigen (ruiken, voelen, zien e.d.)
spelen een grote rol in de ontwikkeling van het gedrag van volwas-
sen honden en wolven. Wolven in het wild leren tijdens de socialisa-
tieperiode hoe andere wolven ruiken. Later zal een dier dat anders
ruikt zoveel mogelijk vermeden worden. Bij honden is dit anders. Tij-
dens de socialisatieperiode leren zij hoe andere dieren (en mensen!)
ruiken, zodat ze later in staat zijn sociale banden met andere dieren
aan te gaan.
De socialisatieperiode begint met het ontdekken en onderzoeken
(neus) van iets nieuws enonbekends. Dat wolven tweeweken eerder
dan honden beginnen te lopen en hun omgeving te verkennen leidt
tot twee hypothesen aangaande de ontwikkeling van de zintuigen:
1. Wolven zijn in staat om zich te oriënteren naar reuk, gehoor, en
visuele signalen als ze twee weken oud zijn dus als ze nieuwe
situaties en voorwerpen gaan onderzoeken. Wolven en honden
hebben beide het vermogen om hun zintuigen te gebruiken
voordat ze hun omgeving kunnen gaan verkennen, maar wol-
ven hebben twee weken voorsprong op honden.
2. Wolven en honden ontwikkelen hun zintuigen gelijktijdig. Dit
betekent dat wolven al beginnen met het verkennen van hun
