Er is een groot verschil in benadering bij een breuk van een melk-
tand of een volwassen ‘blijvende tand’. Ook moet bij een breuk
van een tand (tandfracturen) onderscheid gemaakt worden naar
de ernst van de breuk. De breuk kan alleen in de kroon zitten, maar
de wortel kan er ook bij betrokken zijn. Als het wortelkanaal open
is wordt er van een gecompliceerde breuk gesproken.
Daarnaast kan de tand ook losgescheurd of er volledig uit zijn.
AFGEBROKEN MELKHOEKTAND
In geval van een breuk in de kroon van de melkhoektand moet er
gekeken worden of het wortelkanaal open ligt. Bij een open wor-
telkanaal kan de tand geïnfecteerd worden door bacteriën vanuit
de mondholte.
De infectie kan via het wortelkanaal een kaakabces vormen rond-
om de wortelpunt. Juist op de plek van het abces wordt de blij-
vende tand aangelegd. Een ontsteking rondom de wortelpunt
kan een glazuurdefect van de blijvende tand tot gevolg hebben.
De behandeling is dan ook het verwijderen van de gehele melk-
tand (kroon én wortel). Voor het trekken van de tand moeten eerst
tandheelkundige röntgenfoto’s gemaakt worden om zeker te we-
ten waar de blijvende tand zich bevindt in de kaak. Het trekken
(extractie) moet heel voorzichtig en met goede kennis van tand-
heelkunde gedaan worden, anders kan de blijvende tand ‘in aan-
leg’ in de kaak beschadigd worden. Dat zou grote gevolgen voor
de blijvende tand hebben, waar de hond zijn hele leven mee ver-
der moet!
AFGEBROKEN VOLWASSEN TAND
Het komt helaas regelmatig voor dat een tand of
kies afbreekt. Met name bij showhonden geeft
dat paniek bij de eigenaar. Bij een afgebroken
tand of kies moet er iets gedaan worden om
ongemak en complicaties op termijn te voorko-
men. Bij een verse breuk van een tand kan als
behandeling (eerst) een vitale pulpa-overkap-
ping gedaan worden. Hierbij wordt de pul-
paholte van boven dicht gemaakt, waarmee
wordt geprobeerd de gezonde wortelkanaalinhoud te behouden
zodat de tand in leven blijft. Met name bij jonge honden (waarbij
de wortelpunt nog niet uitgegroeid is) met een verse breuk heeft
deze behandeling de voorkeur. Daarom is het van groot belang
om bij een breuk van de tand of kies bij jonge honden snel naar
een (tandheelkundig) dierenarts te gaan.
Vaak zal uiteindelijk toch verdere behandeling noodzakelijk blij-
ken. De wortelpunt moet gesloten zijn en er mogen (op de tand-
heelkundige röntgenfoto’s) geen aanwijzingen voor infectie van
de wortelpunt (apex) zijn. Als de tand of kies geen wortelkanaalbe-
handeling mag krijgen, dan zal trekken noodzakelijk zijn.
Bij een wortelkanaalbehandeling worden zenuwweefsel en bloed-
vaten uit het wortelkanaal verwijderd. Daarna wordt het wortelka-
naal grondig gereinigd en gedroogd. Het kanaal wordt dan zorg-
vuldig opgevuld met een pasta in combinatie met rubber (Gutta
Percha) staafjes. Hierbij gaat het erom dat de wortelpunt volledig
wordt afgedicht. Uiteindelijk wordt de kroonzijde van de tand ge-
restaureerd met (witte) composiet.
Kortom: Het is van groot belang dat een verse breuk van een tand
of kies bij een hond of kat snel door een (tandheelkundig) dieren-
arts wordt gezien, zodat er een juist behandelplan kan worden in-
gezet om de tand te ‘redden’.
TOT SLOT
Het is beter om ellende aan het
gebit te voorkomen. Vaak laten
honden niet zien dat ze een pro-
bleem met het gebit hebben. In
februari 2018 is het landelijk weer
‘De maand van het gebit’.
Marèse van Haneghem
Tandheelkundig dierenarts
Kliniek Kortenoord
Pijl: grote ‘knipkies’ in boven kaak
Afgebrokenmelkhoektandmet open pulpa holte (pijl)
Afgebroken hoektandmet open pulpa holte (pijl)
Röntgenfoto jonge hond:
melk- (zwarte pijl) en blij-
vende tanden (rode pijl)
19
VDH
algemeen
