Fokkerscongres: geboortebegeleiding
en pediatrie bij honden
De feiten liegen er niet om, maar liefst 12 tot 34% van de pups haalt
het niet om gezond op te groeien tot de (af)speenleeftijd. Oorzaken:
verstikking tijdens de geboorte, een trauma, een glucosetekort en
infecties. De relatief hoge sterftecijfers zijn te wijten aan de relatief
korte navelstreng die een pup nu eenmaal heeft ten opzichte van
andere zoogdieren, het lange geboortekanaal van de hond en de
vaak (te) langdurige bevalling. Soms liggen de pups verkeerd, is er
sprake van een laag of hoog geboortegewicht, waarbij bewezen is
dat de eerste en de laatste pup de grootste kans lopen om tijdens de
geboorte te sterven. Karin pleit voor om plusminus een week tevo-
ren een röntgenfoto te laten maken om als fokker extra alert te zijn
op met name de geboorte van de laatste pup.
VOORTEKENEN
De voortekenen van de op handen zijnde geboorte zijn alom be-
kend, met name de temperatuurdaling van de teef, 24 uur voor de
geboorte. Is er na 24 uur nog geen eerste pup geboren? Raadpleeg
de dierenarts. De stadia van de geboorte zijn identiek aan mensen
en andere zoogdieren, de ontsluitingsfase mag bij een hond maxi-
maal 24 uur duren. Soms verloopt de geboorte abnormaal door
bijvoorbeeld een te grote vrucht en als een fokker constateert dat
er na 1 tot 2 uur geen vordering is tijdens het persen, moet er echt
ingegrepen worden. De dierenarts besluit dan vaak eerst manueel
te helpen en/of oxytocine te spuiten, men volgt hierbij als het goed
is een strikt en voor een leek ingewikkeld protocol, zie de illustratie.
NA DE GEBOORTE
De pup wordt onderkoeld en ‘zuur’ geboren, dat wil zeggen dat na
de geboorte de lichaamstemperatuur daalt en daarbij ook het sui-
kergehalte. De fokker dient direct de ademhaling vrij te maken als de
pup niet krachtig in de hand ligt, ‘als een slappe zak aardappels’ de
pup te laten schrikken met koud water, volgens Karin. Daarna lang-
zaam opwarmen (wrijven), bedenk hierbij dat een pup erg kwets-
baar is, op de kop houden en slingeren zeker af te raden. Daarna
direct kijken naar aangeboren afwijkingen, zoals een hazenlip, het
ontbreken van een anus, een open buik of een afwijkende vorm van
Deel 2
Karin is als voortplantingsspecialist gevraagd haar visie en kennis te delen omtrent de geboorte en het verloop van het opgroeien van pups,
met name over de eerste uren en dagen na de geboorte. Wat kan er allemaal misgaan en belangrijker: wat is er aan te doen. De deelnemers
van het fokkerscongres hingen aan haar lippen, ook de (nog) niet fokkers.
41
algemeen
Lezing Drs. Karin Albers van de universiteit van Utrecht
VDH